Çiftçiler borç batağında

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, TZOB Genel Merkezinde düzenlenen basın toplantısında üretici market fiyatları ile tarımın güncel sorunları üzerine önemli açıklamalarda bulundu.

Geçtiğimiz üretim sezonunda, çiftçilerin bir taraftan afetlerle mücadele ettiğini, diğer taraftan da artan girdi masraflarının yükünü çektiğini ifade eden Bayraktar, "Çiftçilerimiz gecesini gündüzüne katarak çalıştı ama tarlasından, bahçesinden beklediği geliri elde edemedi. Yeterli geliri sağlayamadığı için borcunu da ödeyemiyor, yeni üretim sezonunun masraflarını da karşılayamıyor. Çiftçimiz rahatlatılmalı. Üreticimizin bu sezonki kredi borcunun yanı sıra geçen yıldan ertelenen borcu da bulunmaktadır. Tüm borçların bir hasat sezonunda ödenebilmesi mümkün değildir" dedi.

Çiftçilerden borçların ertelenmesi ve kredi borçlarının yeniden yapılandırılmasıyla ilgili çok büyük talep geldiğini dile getiren TZOB Başkanı Bayraktar, "Acilen çiftçilerimizin borçları faizsiz olarak ertelenmeli ve yeniden yapılandırılmalıdır" dedi.

Üretim tehdit altında

Artan girdi fiyatlarının üretimi tehdit eder hale geldiğine dikkatleri çeken Bayraktar, üretimin sürdürülebilirliği ve verimliliğin sağlaması için başta elektrik, sulama, ilaç, gübre, mazot, yem olmak üzere girdi maliyetlerinin acilen düşürülmesi gerektiğini söyledi.

Özellikle elektrik fiyatlarının son zamanlarda çiftçileri çok fazla zorlar hale geldiğini ifade eden TZOB Başkanı şöyle konuştu: "En son 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere üreticilerimizin kullandığı elektriğin fiyatı yüzde 14.9 artmıştır. Tarımda elektriğin kilowattsaat fiyatı 70.2 kuruştan 80.6 kuruşa çıkmıştır. Çiftçimiz, bu elektrik fiyatıyla, 82 milyon nüfusu, 5 milyon aşkın sığınmacı, mülteci ve yabancıyı, 45 milyon turisti doyurmaya çalışmaktadır. Zaman geçirilmeden tarım ve hayvancılıkta, elektrik üzerindeki yüzde 18'lik KDV sıfırlanmalıdır. Yüzde 1 Enerji Fonu ve yüzde 2 TRT payı kaldırılmalıdır. Çiftçimizin her ay elektrik parası ödemesinin imkanı yoktur. Elektrik tahsilatı hasat dönemlerinde yapılmalıdır."

Hayvancılık alarm veriyor

Sütte ve besi hayvancılığında da sorunların çözüm beklediğine vurgu yapan TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, "23 Eylül'de Tekirdağ'da Ziraat Odaları Başkanları ve Süt Birliği Başkanlarıyla bir araya geldik, çiftçimizin sorunlarını ele aldık. Buradan bir kez daha dile getirmek istiyorum. Üreticimiz sürdürülebilir bir gelir elde edemiyor. Sektörde kazan kazan yok. Sanayici kazanmaya devam ederken, süt üreticimiz geçimini sağlayamıyor. Üretici de kazanırsa sistem yürür" şeklinde konuştu.

Süt üreticisi de zorda

Ankara'da düzenlediği basın toplantısında süt üreticilerinin sorunlarını da dile getiren TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, "Halen çiftçimizin eline çiğ sütte litre başına ortalama 1 lira 83 kuruş geçiyor. Bu fiyatın çok daha altında süt satan üreticilerimiz de var. Süt/yem paritesi 1.5 olmalı. Yani üreticimiz 1 kilogram sütle 1.5 kilogram yemi rahatlıkla alabilmelidir. Bugün alamıyor. Parite 1.1 civarında seyrediyor. Süt yemi fiyatı halen 1 lira 67 kuruş civarında. 1.5 paritenin tutturulabilmesi için çiğ sütün litre fiyatı 2 lira 51 kuruşa yükseltilmelidir" dedi.

Önümüzdeki aylarda maliyetlerin daha da artacağına dikkatleri çeken Bayraktar, süt hayvancılığı için zorlu bir dönemin kapıda olduğunu ifade ederek, hayvanların kesime gitmemesi için acilen tedbir alınması gerektiğini söyledi.

Şemsi Bayraktar, süt hayvancılığında yaşanan sorunlar gibi besi hayvancılığında da ciddi sorunlar yaşandığını söyledi.

Üretici önünü göremiyor

"Üreticinin alım gücü her geçen gün azalmıştır ve azalmaya da devam etmektedir. Önünü göremeyen, ahırına bağladığı hayvanı kesim zamanında kaça satacağını bilemeyen, yem fiyatlarının besi boyunca ne kadar artacağını kestiremeyen üretici, ahırına yeni mal koymakta tereddüt etmektedir" ifadelerini kullanan TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, yapılması gerekenleri şöyle sıraladı: "Kısa, orta ve uzun vadede ithalatı bitirecek politikalar uygulanmalı. Yem piyasasına müdahale edilmeli. Ahırlarına koydukları hayvanlar için üreticilere besi sonunda üretimi sürdürebilecekleri fiyat garanti edilmeli. Kredi borçları faizsiz uzun süreye yayılmalı. Milli gelire oranı yüzde 0.4'e kadar gerileyen yetersiz destekler Tarım Kanunu'nda yer aldığı gibi yüzde 1'e yükseltilmeli."

 Üretici markete fiyatlar katlandı

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Eylül ayında gıda ürünlerinde üreticiden tüketiciye gelinceye kadar yaşanan fiyat artışları konusunda da bilgi verdi. Buna göre Eylül ayında üretici ve market fiyatları arasındaki fark yüzde 334.50 ile en fazla mandalinada görüldü.

Mandalinadan sonra fiyat farkı sırasıyla, kuru kayısıda yüzde 307.25, nohutta yüzde 288.45, kuru soğanda yüzde 284, domateste yüzde 277.69 oldu. Üreticide 80 kuruş olan mandalina markette 3 lira 48 kuruşa, 10 lira olan kuru kayısı 40 lira 73 kuruşa, 2 lira 80 kuruş olan nohut 10 lira 88 kuruşa, 50 kuruş olan kuru soğan 1 lira 92 kuruşa tüketiciye satılıyor.

A. SAFA TERZİ / DETAY HABER