Bankalar gayrimenkul zengini oldu

Son dönemde Türkiye'de ödenemeyen ticari ve bireysel krediler nedeniyle binlerce ipotekli gayrimenkul bankaların eline geçti. Geri ödenmeyen kredi borçlarına karşılık bankalarda haciz yoluyla el konulan her türlü gayrimenkul bulunuyor. Verilere göre Türkiye'de faaliyet gösteren 16 bankanın elinde 5 bin 499 adet gayrimenkul ilanı bulunuyor. Satılık gayrimenkul ilanlarında kamu bankaları başı çekerken, tarımsal kredilerde ön plana çıkan Ziraat Bankası'nda da satılık tarla ve meyve bahçelerinin sayısının hayli yüksek olduğu görülüyor. Açılan ihale ilanlarının Anadolu kentlerinde yoğunlaşması ise dikkat çekiyor.

Kamu bankaları önde

Bankaların resmi internet sitelerinde yer alan bilgilere göre, üç kamu bankasında toplam 3 bin 82 gayrimenkul ihale ilanı yer alırken, özel sermayeli on mevduat bankasında toplam bin 873, üç katılım bankasında ise 544 gayrimenkul ihale ilanı bulunuyor. Verilere göre Ziraat Bankası'nda 1926, Halkbank'ta 1001, Garanti BBVA'da 613, Denizbank'ta 462, Türkiye Finans'ta 399, İş Bankası'nda 211, Yapı Kredi'de 190, Vakıfbank'ta 155, Türkiye Ekonomi Bankası'nda 143, Akbank'ta 141, Albaraka Türk'te 132, Fibabanka'da 48, QNB Finansbank'ta 31, ING Bank'ta 26, Kuveyt Türk'te 13, HSBC Türkiye'de sekiz gayrimenkul ilanı yayında.

Bankalara borç 3.8 trilyon TL

Türkiye ekonomisinde kredi borçluluğuna bakıldığında karşımıza oldukça karamsar bir tablo çıkıyor. Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi'nin 14 Ocak'ta açıklanan verilerine göre, 2020'nin Kasım ayı itibarıyla bankalar tarafından kullandırılan kredilerin toplamı 3.8 trilyon lirayı geçiyor. Bu rakamın 853 milyar lirası bireysel, yaklaşık 3 trilyon lirası ise ticari kredilerden oluşuyor. Pandemi döneminde düşen gelirler de dikkate alındığında bu borcun geri ödenmesinde sorunların artmasından endişe ediliyor.

Salgında borçlar arttı

Verilere göre Kasım 2020 itibarıyla bankalar tarafından tasfiye olunacak alacaklar 164.3 milyar lirayı buldu. Tasfiye olunacak alacaklar bireysel kredilerde 20.5 milyar TL, ticari kredilerde 143.7 milyar TL oldu. En fazla batık kredi 29 milyar TL ile inşaatta bulunurken, toptan ve perakende ticarette 28.8 milyar, elektrik, gaz ve su kaynakları sektöründe 16.4 milyar, turizm sektöründe 8.8 milyar, tekstilde 6 milyar, tarımda 5 milyar TL değerinde batık kredi bulunuyor. Bireysel kredi veya bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe giren toplam kişi sayısı ise 641 bin olarak kayda geçti.

Sorunlu krediler artacak

Uzmanlar, tasfiye olunacak alacaklara yakın izlemede olan krediler de eklendiğinde rakamın 520 milyar TL'yi bulduğunu belirtiyor ve yapılandırma ile ötelemelerin vadesinin gelmesiyle bankalardaki sorunlu kredilerin daha da artacağına dikkat çekiyor. Covid-19 tedbirleri kapsamında kredilerin takibe düşme süresi 90 günden 180 güne çıkarılırken, uygulamanın süresi altı ay sonra 30 Haziran 2021'e uzatıldı. Buna göre takibe düşme süreleri toplam bir yıl ötelenmiş oldu. Bu nedenle yasal takibe giren krediler ve kişi sayısında önceki yıla göre düşüş görülse de gelecek dönemde bu sayıda bir artış olacağına dönük kaygılar var.