Tarım sektörünün intikamı acı olur

Tarım sektörü yıllardır gerçekleşmeyecek AB hayaline ve sözde ABD müttefikliğine terk edildi. Ve bugün maalesef acı faturalarını, gıda ürünlerine fahiş zamlar olarak ödüyoruz.

"Neyi ekersen onu biçersin" der atalarımız, yıllardır siyasilerimiz tarım köylüsünün şikayetlerine "üç maymun"u oynadılar ve bugün çok büyük bedeller ödüyoruz. 

Ama unutmayalım ki, bu gidişat inatla ve ısrarla devam ederse, bunun çok daha ağır bedelleri de olacak. "Daha nasıl büyük bedel olur?" demeyin, Somali geçmişte tüm Ortadoğu'nun hayvan ihtiyacını karşılarken, Hac mevsiminde kesilen tüm hayvanlar Somali'den gelirken, bugün açlığın pençesinde, bir gram buğdaya, pirince hasret…

Ayrıca tarım demek vatan demektir, çünkü meşhur ifadesiyle, "Toprak tutar insanı…"

Çok fazla sözü uzatmadan gelin ülkemizdeki tarım manzarasına rakamlarla bakalım:

* 2003'ten bu yana tarım ürünleri ithalatı hızla artıyor. Türkiye'nin tarım ürünleri ithalatı için ödediği bedel, tarıma verilen desteklerin 2 katına ulaştı.

* Son tarımsal destek verilerine göre 2003 yılından bugüne ithalata 312,5 milyar TL ödenirken, çiftçilere sadece 156 milyar TL destek ödemesi yapıldı.

* Destek alamayan, ithalat baskısı altındaki çiftçiler para kazanamadığı için tarlalarını terk ediyor. TÜİK verilerine göre ekim arazileri yüzde 26 azaldı.

* Buğday ithalatı geçen yıl yüzde 69 arttı.

* Konya Ovası kadar tarım alanı olan Yunanistan'dan buğday ve pirinç ithal ediyoruz. Üstelik bu ülkeyle neredeyse savaş pozisyonundayız.

* 2006 yılında çıkarılan Tarım Kanunu'na göre tarım destekleri milli gelirin yüzde 1'inden az olamaz denmesine rağmen bu destek verilmedi.

* 2006 yılından bugüne kadar 318 milyar TL olarak verilmesi gereken desteğin sadece 142 milyar TL'si verildi. Çiftçinin 176 milyar TL devletten alacağı var. Bu meblağ çiftçiye verilse, çiftçinin bugün 1 kuruş borcu olmayacak.

* 2020 yılının ilk 8 ayında tarımsal ürün ithalatına 6,4 milyar dolar ödendi. Bu, yaklaşık 50 milyar TL'lik ithalat anlamına geliyor. Bu yıl çiftçimize destek için bütçeden ayrılan pay 22 milyar TL…

* Türkiye'nin tarım ürünü ihracatındaki artış ithalat artışının çok gerisinde kaldı.

* Böylece son 5 yılda tarım ürünleri ithalatı, tarım ürünleri ihracatının tam 2 katına yükseldi.

* 2003 yılında 2,1 milyar dolar tarım ürünü ihracatı, 2,3 milyar dolar da tarım ürünü ithalatı yapılırken, 2019 yılında tarım ürünü ihracatı 5,4 milyar dolar, tarım ürünü ithalatı ise tam 9,3 milyar dolar oldu. 2003'ten bugüne makasın nasıl açıldığını görüyor musunuz?

* Türkiye'de üretici para kazanamamaktan, tüketici ise fiyat pahalılığından şikâyet ediyor.

* Girdi maliyetleri çok fazla arttı. En önemli girdi maliyetleri gübre, ilaç, enerji, işçilik gibi masraflar. Bunların hepsi kurdan etkileniyor. 

* Gübre ve ilaç, Ocak-Nisan dönemine kadar yüzde 20-35 arasında zamlanmıştı. Üzerine bir de pandemi sonrası kur artışı da eklendi. Yalnızca Nisan sonrası dönem bile maliyetleri çok fazla artırdı. Bu bağlamda çalışan işçilerin geçim masrafı da artmış durumda.

* Çiftçi kredileri 150 milyar TL'yi bulmuş durumda. Ve birçok çiftçi icra ve haciz kıskacında…

* TÜİK'in açıkladığı enflasyon verilerine göre, son bir yılda mercimeğin fiyatı yüzde 48, kuru fasulyenin fiyatı yüzde 35 arttı. Yumurtada yaşanan artış ise yüzde 30'u geçti. Bulgur, pirinç, makarna gibi her mutfakta bulunan temel gıda ürünlerine gelen zamlar çift haneli rakamları buldu. Pirinç yüzde 13,89 zamlanırken, bulgurun fiyatı yüzde 19,68 arttı.

* Eylül ayında fiyatı en çok artan ilk 10 üründen 7 tanesi gıda ürünü oldu.

* Gıda ürünlerinde yaşanan bu fahiş fiyat artışı, tarım ürünlerinde dışa bağımlılığın bir neticesi… Maliyetlerdeki artışların yanı sıra, döviz kurlarındaki artış da fiyat artışlarının temel nedenlerinden… Ayrıca pandemi döneminde dünya genelinde bakliyat ürünlerine olan talep de fiyatları artırdı. 

Ülkemizin birçok yerinde yetişme potansiyeli olan ayçiçeğinden de örnek verelim:

* 40 TL'ye satılan 5 kilogramlık ayçiçek yağının fiyatı bir ayda 60 TL'ye çıktı. Ayçiçeğinde ithalata bağımlılık, zamların en önemli nedeni oldu.

* Türkiye'nin yıllık 3 milyon ton ayçiçek üretimine ihtiyacı var. Bunun 1,8 milyon tonunu ithal ediyoruz. Bu nedenle döviz kurlarındaki hareketler yağ fiyatlarına doğrudan yansıyor.

* Yılda en az 1 milyar dolar ayçiçek ithalatına gidiyor. Yerli üreticiye vermediğimizi, ithalat yoluyla başka ülkelerin çiftçilerine aktarıyoruz.

Bu, madde madde aktarmaya çalıştığımız tarım tablosu, maalesef her tarafı cennet olan, her çeşit ürünün rahatlıkla yetişebileceği Türkiye'ye ait…

Dünyanın bir numaralı tarım ülkesi olabilecekken, şu düştüğümüz hale bakın…

Bu olumsuz tablo, tam tersine çevrilebilir; elbette ki Prof. Dr. Haydar Baş'ın dünyaca ünlü Milli Ekonomi Modeli ile… Rusya, bugün tahıl ürünlerinde dünyada bir numara olduysa, bu konuda yıllardır lider olan ABD'yi sollayıp fark attıysa, bu, elbette ki 2006 yılından bu yana Prof. Dr. Baş'a sorarak uyguladığı Milli Ekonomi Modeli sayesindedir.

Eğer ayıkmazsak, başlıkta da belirttiğimiz gibi tarımın intikamı ağır olur ve başka hiçbir şeye benzemez. Siyasilerimizin bağımlı ve yanlış politikalarıyla yerin altındaki servetimiz tamamen yabancıların oldu, şimdi yerin üstündeki servetimizi de kaybediyoruz.

Çalışırsan, emek harcarsan, tercihlerini doğru yaparsan, doğru, toprak tutar insanı; ama tam tersini yaparsan toprağın aynı zamanda "yutma" özelliği de vardır.

Kazın Anadolu coğrafyasını, birçok imparatorluk toprağın altındadır.