Çin'in uzay programı, 2024 yılında önemli ilerlemeler kaydediyor. China Manned Space Agency (CMSA), Çin'in insanlı ay keşif programının Long March-10 roketi, Mengzhou adlı insanlı uzay aracı, Lanyue adlı ay iniş aracı ve ay iniş giysisi prototipleri ile sorunsuz bir şekilde ilerlediğini açıkladı. Ayrıca, 2024 yılında uzay istasyonu uygulama ve geliştirme görevleri ile insanlı ay keşfi görevlerini koordine edeceklerini belirttiler.

Çin ayrıca, 2024 yılında rekor sayıda, 100 roket fırlatmayı hedefliyor. Bu, önceki yıla göre yüzde 40'tan fazla bir artışı temsil ediyor ve Çin'i SpaceX'in ardından dünyanın en aktif ikinci roket fırlatıcısı olarak konumlandırıyor.

Bu gelişmeler, Çin'in uzaydaki iddialı hedeflerini ve sürekli genişleyen yeteneklerini gösteriyor. Uzay yarışında önemli bir oyuncu olarak yerini sağlamlaştırıyor ve gelecekteki ay ve derin uzay görevleri için büyük bir potansiyel vaat ediyor.

İlk çalışmalar 1950'li yıllarda başladı

Çin'in uzay programının kökleri, 1950'lerin başlarına dayanıyor. Sovyetler Birliği'nin yardımıyla, Çin ilk balistik füze ve roket programlarını geliştirmeye başladı. Bu, Amerikan ve daha sonra Sovyet tehditlerine yanıt olarak yapıldı. Çin, 1970 yılında Dong Fang Hong-1 adlı ilk uydusunu, Long March-1 roketi ile fırlatarak, bir uyduyu yörüngeye yerleştiren beşinci ülke oldu.

Çin'in uzay programı, o zamandan beri sürekli olarak genişledi ve gelişti. Bugün, Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) ve Halk Kurtuluş Ordusu Stratejik Destek Kuvvetleri tarafından yönetilen program, dünya çapında en aktif uzay programlarından biri olarak kabul ediliyor. Programın kapsamı, düşük Dünya yörüngesinden Ay ve Mars'a kadar genişletildi. Çin, bağımsız insanlı uzay uçuşu kapasitesine sahip olan üç ülkeden biridir ve şu anda Ay ve derin uzay görevleri için büyük hedefler belirlemiştir.

Uzay çalışmalarına başka hangi ülkeler katılıyor?

Uzay çalışmalarına katılan diğer ülkeler arasında Amerika Birleşik Devletleri (NASA), Rusya (ROSCOSMOS), Avrupa Uzay Ajansı (ESA). ESA, 22 Avrupa ülkesinin çok uluslu bir ittifakı, İtalya (ASI), Hindistan (ISRO), Japonya (JAXA), Fransa (CNES), Avustralya, Brezilya, İran, İsrail, Güney Kore, Ukrayna, Kuzey Kore ve Kenya bulunmaktadır.

Bu ülkelerin uzay programları, teknolojik kapasiteleri ve hedefleri bakımından büyük farklılıklar göstermektedir. Örneğin, sadece 16 uzay ajansı kendi uzay fırlatma yeteneğine sahiptir ve yalnızca yedi ajans Ay, Mars veya derin uzay gibi dış gezegenlere araç gönderme kapasitesine sahiptir.

Özellikle, Amerika Birleşik Devletleri Ay'a insan indiren tek ülke olup, NASA bu başarıyı 1969 ve 1972 yılları arasında altı farklı Apollo göreviyle gerçekleştirmiştir. Ayrıca, uzay turizmi odaklı özel uzay ajansları da artan bir sayıda ortaya çıkmaktadır, örneğin SpaceX ve Blue Origin gibi şirketler.

Bu ülkelerin yanı sıra, Lüksemburg, Birleşik Krallık, Kanada, Almanya gibi birçok Batı Avrupa ülkesi de hem bireysel hem de 1975'ten sonra ESA aracılığıyla işbirliği içinde uzay çalışmalarını sürdürmektedir. Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) programı, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Avrupa, Japonya ve Kanada'nın uzay ajanslarının katılımıyla gerçekleştirilen politik olarak en karmaşık uzay keşif programlarından biridir.