Kolon kanserine karşı 8 etkili öneri
RUHİ SARI
Kolon kanseri son yıllarda dünya genelinde en fazla artış gösteren kanser türlerinin başında geliyor. Özellikle 'hazır ya da işlenmiş gıda' tüketimi kolon kanserine zemin hazırlıyor. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Nurdan Tözün, Türkiye'de her yıl yaklaşık 20 bin kişiye kolon kanseri tanısı konulduğunu belirterek, "Dahası son 15 yılda 50 yaş altındaki kişilerde de daha sık görülmeye başladı. Oysa kalın bağırsağın iç duvarında oluşan ve kansere yol açan poliplerden henüz kanserleşmeden kurtulmanın kolay bir yolu var; kolonoskopi! Poliplerin kolonoskopi ile çıkarılması bu ölümcül kanseri önlüyor ama ne yazık ki toplumda farkınladık çok az!" diye konuştu.
Prof. Dr. Nurdan Tözün'ün kolon kanserinden korunmak için 8 hayati öneride bulundu.
1. Sağlıklı beslenin: Sağlıksız beslenme yani liften fakir, işlenmiş/katkılı gıda içeren, kırmızı et ağırlıklı bir diyet kolon kanserinin en önemli tetikçileri arasında yer alıyor. Diyetiniz bol lif, bol koyu yeşil sebze ve meyve, tahıl ve süt ürünlerinden oluşmalı. Hayvansal yağ, aşırı kırmızı et, yağlı yiyecekler, salam ve sosis gibi işlenmiş gıdalar ile katkı maddesi içeren paketli gıdalardan uzak durun. Geleneksel Akdeniz tipi diyet tarzını benimseyin.
Hareket olmadan, kanser engellenemez!
2. Hareket edin: Her gün 30 dakika ya da haftada en az üç gün 50'şer dakika düzenli egzersiz yapın. Bisiklet sürme, tempolu yürüme, yüzme ya da geniş kas gruplarını içeren aerobik egzersizleri tercih ederek hayatınıza mutlaka hareket ve spor katın.
3. Alkol ve sigaradan kaçının: Sigaranın yanı sıra alkolün de kolon ve rektum kanserine yol açtığı kanıtlandı. Günde 50 gram ya da daha fazla alkol içenlerde kolon kanseri riski, içmeyenlere göre 1.5 misli artıyor.
4. Kilonuza dikkat edin: Fazladan her 5 kilo artış kolon kanseri riskinizi yüzde 5 artırıyor!
5. Yeterli ve kaliteli uyuyun: Erişkin bir insan günde ortalama 6-8 uyumalı ve uyuduğu ortam kendisine kaliteli bir uyku sağlamalıdır yani karanlık ve sessiz olmalıdır.
6. Kalsiyum ve D vitaminine dikkat edin.
7. Tarama testlerini düzenli olarak yaptırın.
8. Bu belirtileri sakın göz ardı etmeyin: Günlük yaşamın koşuşturmacasında bazı şikayetler göz ardı edilerek, o anki stresten ya da yenilen bir besinden kaynaklandığına yorulabiliyor. Oysa dikkat! Özellikle bağırsak alışkanlıklarında değişme (normal iken kabız ya da ishal olma), geçmeyen karın ağrısı, kilo kaybı, kansızlık, makattan kan gelmesi ve dışkıda taze kan görülmesi kolorektal kansere işaret edebiliyor.