Hz. Abdulkadir Geylani'den Altın Öğütler

Ey ahmak, kalkman ve oturman ihlâs dışı… Halk için namaz kılar ve yine onlar için oruç tutarsın. Gözlerin halkın yemek tabağında ve onların evinde…

Ey insan zümresinden ayrılan ve ey doğruların ve erenlerin safından çıkan, bilmez misin ki, ben sizin büyüğünüzüm. Sizi ayara vurur, neye yaradığınızı ve ne olduğunuzu açığa çıkarırım. Çalış, gayretini arttır; bu hâlini benden uzak et. Kılıcını benden uzağa at.

Ey cahilcik, hele sen hiçbir hâl üzere değilsin. Hâline acırım, kopuk iplerini bağlarım. Sana daima nasihat ederim. Çünkü ben, zındık, riyakâr ve bir deccâl olarak ölmenden korkarım. Bu işin sonucu olarak da nifak ehlini bekleyen kabir azabı ile karşılaşmandan korkarım. Bunlardan emin olmak için bulunduğun kötü hâlleri kısmaya ve yok etmeye bak; o hâllerden soyun, takva libasına bürün. Yakında öleceğini bil, dolayısıyla takva hâline geç. Bu sözlerimi senin için derim. Aramızda bir düşmanlık yoktur. Bu sebeple sözlerim başka bir maksada dayanmaz. Ölünce dediklerimi hatırlarsın.

Sâlih insanın görünüşü, hâlini anlatır. Hakk'a tam arif olanın dili tutulur, ama Hak konuşturur, Hak'la zengin olurum, sıkıntılı hâlimi O'na arz ederim.

Küçüktüm, bulunduğum yerde bana sesler gelirdi. "Ey mübarek!" diye bir ses duyar ve kaçardım. Ben yine gizlice ona benzer sesler duyarım ve bana "Seni hayır içinde görüyorum!" deniyor. Fakat hiçbirine önem vermem.

Kurtuluş yolunu arıyorsan bana uy. Sohbetime devam et. Benden kaçan birini görürsen, hemen damganı bas. O münafıktır.

İman sahibinin hem kalp gözü, hem de baş gözü bulunur. Baş gözünü yumduğu zaman kalbi açılır; kalp gözünü kapadığı zaman da baş gözü açılır. Her iki gözü ile Hakk'ın tasarrufunu, hikmetli işlerini ve tecellilerini görür.

İman sahibi tam olursa Musa Peygamber'e gelen hitap ona da gelir. Hak ona: "Sana peygamberlik vermem ve kelâmımı nasip etmemle seni insanlardan üstün tuttum; onların üzerine seni seçtim." (el-A'râf, 7/144) buyurmuştu. Sonra şu hikâyeyi anlatmıştı: Sen bir gün, koyun gütmekteydin. Onlardan biri kaçtı. Sen ardından koştun. Sen de yoruldun, o da. Tuttun, bağrına bastın. Ve "Ey mübarek, neden kendini, ayrıca beni de yordun?" demiştin. İşte perdelenmiş olmanın çeşitli sebepleri ve ilâçları var. Onun başlıca tedavisi, sebepleri araştırmak, yapılan hatadan tevbe etmek ve Hakk'a karşı irfan sahibi olmaktır.