Devler konuşuyor

Türk Edebiyatı Vakfı'nın, kurulduğu 1978 yılında başlatıp günümüze kadar devam ettirdiği güzel bir geleneği vardır: Çarşamba Sohbetleri. Bu sohbetlere bugüne kadar çok önemli simalar katılmış ve dinleyenlere kültür ve sanat ziyafeti çekmişlerdir. Vakıf, şimdi de bu sohbetlere katılan önemli kültür adamlarından bazılarının sohbetlerini derleyerek kitaplaştırmış. "Devler Konuşuyor" isimli esere; Milli mücadelenin Galip Hocası Celal Bayar; şiir, nesir ve fikir üstadı, kabına sığmayan kalem Necip Fazıl Kısakürek; halk kültürünü tuvale yansıtan, aynı zamanda İstanbul'un Ortası isimli nefis eseri ile zengin bir hayat tecrübesini günümüze taşıyan Melik Aksel; dil bilgini, siyasetçi, fikir adamı Tahsin Banguoğlu; edebiyat incelemelerinde çığır açan bir bilim adamı, velût bir yazar ve fikir adamı Mehmet Kaplan; Türk nesrini yirminci yüzyılda yazdığı denemelerde gözalıcı bir üslûba kavuşturan mütefekkir Cemil Meriç; psikiyatri ile kültürü, müziği, fotoğrafçılığı ve gazeteciliği şahsında birleştiren Ayhan Songar; tek parti devrinde milli değerlerin serdengeçtiliğini yapan fikir ve nükte adamı Osman Yüksel Serdengeçti; korkusuz kalemi ile her devirde inandıklarını yazan bir ilim, fikir ve mücadele adamı Necmettin Hacıeminoğlu; genç yaşında imza attığı onlarca eseri ve çeşitli makaleleri ile ilim ve fikir hayatımızda sarsılmaz bir yer edinen ve genç yaşta aramızdan ayrılan Erol Güngör.

Gerçekten dev bir kadro

Ülkemizin kültür, siyaset ve sanat hayatına önemli imzalar atan bu isimlerin 1981-1986 yılları arasında gerçekleşen bu sohbetlerinde dönemin panoroması yanında, zengin bir hayat tecrübesini, engin bir kültürü ve nefis bir Türkçe'yi de bulmak mümkün.

Kitapta yer alan sohbetler konuşma üslûbuyla verildikleri için, okuyucu bir mânâdâ artık hayatta olmayan bu zirve insanlarla konuştuğu hissine de kapılıyor. Kitabın Önsöz'ünde bu sohbetler yayına hazırlanırken, merhum Arif Nihat Asya'nın şu mısralarından ilham alındığı belirtiliyor:

Sarsarak köprüleri

Devler geçti bu yollardan:

Dudaklarında Hun Türküleri.

***

Sağa, sola, ileri...

Devler geçti bu yollardan,

Kaldı ayak izleri.

Birikimleri ile, tavırları ve eserleri ile, anlattıkları ile bugünün insanına çok şeyler söyleyen; kendilerini tanımış olanları ise tatlı bir hayal dünyası içine alıp götüren bu sohbetler ayrıca birer belge niteliğinde.

Eserde yer alan sohbetler sırasıyla şöyle:

Celal Bayar: Milli Mücadeleyi Anlatıyor/Necip Fazıl Kısakürek: Ahvali Alem/Cemil Meriç: Edebiyat Nedir?/Tahsin Banguoğlu: Dil Davası/Mehmet Kaplan: Devlet, Millet, Kültür/Erol Güngör: Nesil Meselesi/Ayhan Songar: Din ve İlim/Malik Aksel: Hatıralar/Necmettin Hacıeminoğlu: Türk İllerinden Hatıralar.