9 milyon kişi kayıtdışı
21.10.2002 00:00:00
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) tarafından yapılan "Büyüyen Kayıtdışı Sektör" konulu araştırmada, Türkiye'de kayıtlı işçi sayısının 6 milyon, kayıtdışı çalışanların sayısının ise açık ve gizli işsizlerle birlikte 9 milyon düzeyinde bulunduğu kaydedildi.
Araştırmada, kayıtdışı sektörün 1980'li yıllardan sonra büyüyen bir sektör haline geldiği ve sorun olduğu vurgulanarak, son yıllarda yoğun olarak gelişen kayıtdışı sektörün, Türk ekonomisinin yarısına egemen olduğu belirtildi.
TİSK araştırmasında, kayıtdışı sektörün Türkiye'de kontrolden çıktığı ve kalkınmayı engelleyen boyutlara ulaştığına dikkat çekilerek, kayıtdışı sektörün kayıt altına alınmasının ülkenin temel önceliklerinden biri olması gerektiği ifade edildi.
Kayıtdışı, ekonominin düşmanı
Aşırı vergi ve prim yükleri, caydırıcı bürokrasi engelleri ile işçi çalıştırmaya ilişkin işverene getirilen yükümlülüklerin kayıtdışı sektörü tetiklediği vurgulanan araştırmada, kayıtdışı sektörün kamu açıklarının artmasına, yüksek enflasyonun doğmasına, enflasyonla mücadelenin zorlaşmasına, üretim ve yatırımlarda düşüşe, işsizliğin artmasına, gelir dağılımının bozulmasına, kayıtlı sektördeki işletmelerin haksız rekabete uğramasına neden olduğu belirtildi.
Araştırmada, kayıtdışı sektörün ve istihdamın toplumda ahlaki değerlerin bozulmasına, sendikal sistemden kaçışa, toplu iş sözleşmesine tabi kesimin daralmasına da neden olduğuna dikkat çekilerek, "Ülkemizde kayıtdışı sektörü yaratan ağır işletme yükümlülükleridir.
Günümüz dünyasında başarılı ekonomik performans gösteren ülkelerin dayandıkları temel felsefe, girişimciliğin desteklenmesidir" görüşüne yer verildi.
Kayıtdışını önlemek için vergiler düşürülmeli
TİSK araştırmasında, kayıtdışı sektörün önlenmesi amacıyla üretim ve istihdam üzerindeki vergi yükünde indirim yapılması için 5 yıllık aşamalı bir programın uygulanması, işletmelerde işçi sayısı arttıkça vergi yükünü azaltacak uygulamaya geçilmesi istendi. Araştırmada, kayıtdışı sektörün ve istihdamın önlenebilmesi için alınması gereken önlemler şöyle açıklandı: "İşletmenin hızını kesen sosyal yükler gözden geçirilmeli, yenileri getirilmemelidir. Çalışma mevzuatı esnek hükümlerle donatılmalı, bürokratik işlemler azaltılmalı ve kolaylaştırılmalıdır. Girişimciye değer verilmeli, devlet cezacı değil, özendirici bir yaklaşım izlemelidir. Vergi ve SSK prim ödemelerinde kolaylıklar getirilmeli, ilave istihdam oluşturan işveren ödüllendirilmelidir."
Araştırmada, kayıtdışı sektörün 1980'li yıllardan sonra büyüyen bir sektör haline geldiği ve sorun olduğu vurgulanarak, son yıllarda yoğun olarak gelişen kayıtdışı sektörün, Türk ekonomisinin yarısına egemen olduğu belirtildi.
TİSK araştırmasında, kayıtdışı sektörün Türkiye'de kontrolden çıktığı ve kalkınmayı engelleyen boyutlara ulaştığına dikkat çekilerek, kayıtdışı sektörün kayıt altına alınmasının ülkenin temel önceliklerinden biri olması gerektiği ifade edildi.
Kayıtdışı, ekonominin düşmanı
Aşırı vergi ve prim yükleri, caydırıcı bürokrasi engelleri ile işçi çalıştırmaya ilişkin işverene getirilen yükümlülüklerin kayıtdışı sektörü tetiklediği vurgulanan araştırmada, kayıtdışı sektörün kamu açıklarının artmasına, yüksek enflasyonun doğmasına, enflasyonla mücadelenin zorlaşmasına, üretim ve yatırımlarda düşüşe, işsizliğin artmasına, gelir dağılımının bozulmasına, kayıtlı sektördeki işletmelerin haksız rekabete uğramasına neden olduğu belirtildi.
Araştırmada, kayıtdışı sektörün ve istihdamın toplumda ahlaki değerlerin bozulmasına, sendikal sistemden kaçışa, toplu iş sözleşmesine tabi kesimin daralmasına da neden olduğuna dikkat çekilerek, "Ülkemizde kayıtdışı sektörü yaratan ağır işletme yükümlülükleridir.
Günümüz dünyasında başarılı ekonomik performans gösteren ülkelerin dayandıkları temel felsefe, girişimciliğin desteklenmesidir" görüşüne yer verildi.
Kayıtdışını önlemek için vergiler düşürülmeli
TİSK araştırmasında, kayıtdışı sektörün önlenmesi amacıyla üretim ve istihdam üzerindeki vergi yükünde indirim yapılması için 5 yıllık aşamalı bir programın uygulanması, işletmelerde işçi sayısı arttıkça vergi yükünü azaltacak uygulamaya geçilmesi istendi. Araştırmada, kayıtdışı sektörün ve istihdamın önlenebilmesi için alınması gereken önlemler şöyle açıklandı: "İşletmenin hızını kesen sosyal yükler gözden geçirilmeli, yenileri getirilmemelidir. Çalışma mevzuatı esnek hükümlerle donatılmalı, bürokratik işlemler azaltılmalı ve kolaylaştırılmalıdır. Girişimciye değer verilmeli, devlet cezacı değil, özendirici bir yaklaşım izlemelidir. Vergi ve SSK prim ödemelerinde kolaylıklar getirilmeli, ilave istihdam oluşturan işveren ödüllendirilmelidir."
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
